Vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén: Một miền rêu phủ và hoa băng ở Cao Bằng, Việt Nam

Table of Contents Show

Nếu bạn đã từng mê mẩn rừng nguyên sinh và những cung đường ít dấu chân, Vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén (huyện Nguyên Bình, Cao Bằng) sẽ khiến bạn yêu ngay từ bước chân đầu tiên.

Ở độ cao nổi bật với đỉnh Phia Oắc 1.931 m, khu vực này có khí hậu mát lạnh quanh năm; mùa đông đôi khi xuống dưới 0°C tạo băng giá phủ lên thảm rêu – địa y, cảnh tượng hiếm thấy tại Việt Nam. Trên nền rừng kín thường xanh ẩm á nhiệt đới, những thân cây phủ rêu xanh mướt, hơi nước lãng đãng và gió núi lạnh miên man khiến hành trình như một chuyến lạc bước vào miền cổ tích.

Bài viết này là cẩm nang ExoTrails dành cho bạn: đi khi nào đẹp, cách di chuyển, lịch trình 2 ngày 1 đêm, gợi ý điểm trek – săn mây – săn băng, nơi ăn ở, danh sách đồ đạc không thể thiếu, lưu ý an toàn – bảo tồn, và những địa điểm gợi ý để bạn tải xuống và lưu lại ngay trong app.

Tổng quan nhanh về Vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén (để bạn “bắt bài” hành trình)

Vị trí: cách TP. Cao Bằng ~70–75 km về phía tây theo TL212 – QL34.
Địa hình: dãy núi cao với các đỉnh tiêu biểu Phia Oắc, Phia Đén, xen kẽ rừng rậm, suối nhỏ, thung lũng mây.
Hệ sinh thái: rừng kín thường xanh ẩm; phát triển mạnh các loài rêu – địa y; đa dạng sinh học giàu có với nhiều loài quý hiếm.
Trải nghiệm tiêu biểu: trekking rừng rêu, chinh phục đỉnh Phia Oắc, săn băng mùa đông, đi dạo khu kiến trúc Pháp cổ quanh Tĩnh Túc, kết hợp cung đường Cao Bằng – Non Nước.
Đối tượng phù hợp: từ người mới có thể lực khá (tuyến ngắn rừng rêu) đến trekker trung cấp (đỉnh Phia Oắc – đường dốc, dài trung bình).

Vì sao Vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén “gây thương nhớ”?

Băng giá mùa đông: không phải năm nào cũng có, nhưng khi nhiệt độ chạm ngưỡng âm, cả khu rừng khoác áo băng trắng – cảm giác như Bắc Âu thu nhỏ. Đây là khoảnh khắc để đời cho người săn băng.

Rừng rêu – green velvet: thảm rêu dày phủ kín thân cây, đá núi; ánh sáng xuyên tán lá tạo nên bảng màu xanh ngọc – lục bảo rất giàu chiều sâu, mê hoặc các nhiếp ảnh gia.

Đường mòn ít người: so với những điểm hot miền Bắc, Phia Oắc còn khá “kín tiếng”, giữ được không gian tĩnh lặng để bạn lắng nghe tiếng lá, tiếng suối và nhịp thở của chính mình.

Dư vị lịch sử: dấu tích kiến trúc Pháp (thời khai thác thiếc Tĩnh Túc) rải rác, tạo điểm dừng chân độc đáo xen giữa thiên nhiên.

Cửa ngõ cho nhiều cung đẹp: dễ kết hợp thác Bản Giốc, Pác Bó, hồ Thang Hen trong lịch trình dài ngày.

Đi khi nào? – “Timing” quyết định 50% trải nghiệm

Mùa khô (tháng 10–4): ít mưa, tầm nhìn xa, thuận lợi để leo đỉnh, săn mây. Mùa đông (12–2) là cửa sổ cho băng giá nếu có đợt lạnh sâu. Lưu ý nhiệt độ có thể xuống dưới 0°C ở cao độ lớn – cần áo ấm tốt, mũ găng, chống gió – chống ẩm.
Mùa mưa (5–9): rừng ẩm, rêu xanh rì, không khí “mát rượi” nhưng đường trơn trượt, mây mù dày – thích hợp trekking ngắn, chụp macro rêu – lá, tránh leo đỉnh nếu mưa to/giông.

Tip nhỏ: Nếu mục tiêu là băng giá, hãy theo dõi dự báo rét đậm – rét hại ở khu vực Đông Bắc. Khi TP. Cao Bằng dưới 5–7°C, vùng núi cao như Phia Oắc có thể xuống âm.

Di chuyển – đến Vườn Quốc gia Phia Oắc – Phia Đén sao cho gọn và an toàn

Từ Hà Nội → Cao Bằng:
- Xe khách/limousine (khoảng 6–7 giờ, đi đêm ngủ một giấc là tới).
- Tự lái/xe máy: theo QL3 – đường đèo nhiều; đi ban ngày, nghỉ giữa chặng.
Cao Bằng → Phia Oắc – Phia Đén: theo TL212 → QL34 về phía tây ~70–75 km. Đường đèo quanh co, có đoạn hẹp. Xuất phát sớm, đổ xăng đầy, mang theo đồ ăn nhẹ – nước uống.
Điểm gửi xe/điểm vào rừng: tùy tuyến; với tuyến rừng rêu, thường có đoạn đất vào rừng trước khi trek bộ. Với tuyến đỉnh Phia Oắc, chuẩn bị cho dốc dài, đường rừng kín.

Lưu ý an toàn giao thông: kiểm tra phanh – lốp – đèn trước hành trình; trời lạnh có sương mù, tầm nhìn đêm giảm mạnh.

Các tuyến/điểm gợi ý theo cấp độ

Độ khó mang tính tham khảo; tùy thể lực, thời tiết, tình trạng đường mòn. Nên đi nhóm 3 người trở lên, thông báo người ở nhà, lưu địa điểm ngoại tuyến trong ExoTrails.

Rừng rêu – bước vào “thư viện xanh”

Thời gian: 2–4 giờ đi – về.
Độ khó: Dễ – Trung bình (đường rừng ẩm, có rễ cây, bậc đá trơn).
Điểm nhấn: rêu phủ dày, thân cây cổ thụ, ánh sáng xuyên tán lá; mùa đông ẩm lạnh, sương tạo bokeh đẹp cho ảnh.

Chinh phục đỉnh Phia Oắc (1.931 m)

Thời gian cho đỉnh Phia Oắc: 1 ngày (xuất phát sớm) hoặc 2N1Đ nếu muốn cắm trại săn bình minh – biển mây (chỉ cắm ở khu cho phép).
Độ khó: Trung bình – Khó (dốc dài, hơi mất sức; trời lạnh gió mạnh).
Điểm nhấn: tầm nhìn 360°, những mũi đá và sống lưng yên ngựa; mùa đông có thể chạm băng giá – sương muối trên cỏ.
Lưu ý: trang bị gậy trekking, giày đế bám, áo gió – mũ len; theo dõi thời tiết, tránh giờ gió lộng.

Dạo thị trấn Tĩnh Túc – dấu ấn kiến trúc Pháp

Thời gian: nửa ngày – 1 ngày ở thị trấn – mỏ thiếc Tĩnh Túc.
Nhịp điệu: nhẹ nhàng tham quan các biệt thự, công trình cũ gợi không khí hoài cổ; kết hợp ăn trưa, cà phê.

Lịch trình gợi ý 2 ngày 1 đêm (tối ưu cho người mới–trung cấp)

Ngày 0 (tối): Hà Nội → Cao Bằng (xe đêm).

Ngày 1:

Sáng: Cao Bằng → Phia Oắc – Phia Đén. Trên đường có thể ghé một số điểm ngắm cảnh. Nhận phòng homestay/nhà khách khu vực lân cận.
Trưa – Chiều: Trek rừng rêu (2–4 giờ). Chụp ảnh, nghỉ nhẹ giữa rừng; chú ý giữ ấm, tránh ngồi lâu trên bề mặt ẩm lạnh.
Chiều muộn: Lên điểm cao gần đỉnh phụ để ngắm hoàng hôn; bầu trời mùa khô trong xanh, dễ có vệt mây mỏng.
Tối: Ăn tối đặc sản địa phương (thịt lợn đen, gà đồi, rau rừng). Soát lại balo cho ngày leo đỉnh: nước, đồ ăn nhanh, áo ấm, đèn pin, pin dự phòng. Ngủ sớm.

Ngày 2:

Rạng sáng: Xuất phát leo đỉnh Phia Oắc. Mang đủ nước 1,5–2 lít/người, snack năng lượng, gậy, áo gió.
Sáng muộn: Lên gần đỉnh, canh khung giờ biển mây sau bình minh 30–60 phút; nghỉ ăn nhẹ ở điểm khuất gió.
Trưa – Chiều: Xuống núi về Tĩnh Túc, dạo kiến trúc Pháp cổ; ăn trưa; khởi hành về TP. Cao Bằng hoặc tiếp tục cung Bản Giốc/Pác Bó nếu có thời gian.

Tuỳ chọn mở rộng (3–4 ngày): Ngày 3 đi Bản Giốc – Trùng Khánh, Ngày 4 Pác Bó – Thang Hen; quay về Hà Nội theo QL3.

Ăn – ở: giữ ấm bụng và một giấc ngủ sâu

Lưu trú: homestay/nhà khách ở khu vực Nguyên Bình – Tĩnh Túc hoặc ven đường vào vườn. Ưu tiên nơi có chăn ấm, nước nóng, sưởi (vào mùa lạnh).
Ăn uống: gọi đặt trước các món đặc sản địa phương (gà đồi, lợn bản, cá suối, măng chua, rau rừng). Mang theo trà gừng, cacao nóng hoặc súp gói cho giờ nghỉ giữa rừng.
Mua sắm địa phương: hỗ trợ người dân bằng cách mua nông sản, đồ thủ công; hỏi trước về xuất xứ bền vững.
Cần tìm hiểu đầy đủ về Ăn uống và Lưu trú, lên ExoTrails ngay!

Checklist đồ đạc tối thiểu (theo mùa)

Quanh năm:

Giày trekking bám tốt, gậy leo núi.
Ba lô 20–30L; áo mưa mỏng; đèn pin/đèn đội đầu; pin dự phòng; găng tay mỏng; bọc chống nước cho điện thoại.
Nước 1,5–2 lít/người; snack năng lượng (hạt, thanh ngũ cốc, chocolate).
Bộ sơ cứu (băng cá nhân, thuốc đau bụng, hạ sốt, sát trùng, miếng dán giữ nhiệt).

Mùa đông (ưu tiên giữ ấm – chống gió – chống ẩm):