Làng Gò Cỏ Sa Huỳnh, Quảng Ngãi, nằm trong vùng lõi di sản văn hóa thế giới (UNESCO) của nền văn minh Sa Huỳnh và Chăm Pa, là một làng chài nay được phát triển thành Công viên di sản - Du lịch cộng đồng. Du khách đến đây để trải nghiệm văn hoá Sa Huỳnh - Chăm Pa, chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc đá cổ xưa (gành đá, giếng cổ, đường đá cổ, hang đá...). Làng Gò Cỏ bảo tồn dấu tích 3 nền văn hóa: Sa Huỳnh, Chăm Pa và Đại Việt, thể hiện qua các công trình kiến trúc bằng đá và lối sống của người dân. Du lịch cộng đồng tại đây do người dân địa phương vận hành, cung cấp các dịch vụ trải nghiệm văn hóa và cuộc sống làng chài, bao gồm cả chương trình "Trường cộng đồng" mô phỏng sinh hoạt truyền thống. Tất cả địa điểm tham quan đều miễn phí và có người dân hướng dẫn tận tình.
Table of Contents Show
Làng Gò Cỏ Sa Huỳnh nằm trong vùng lõi của nền văn minh Sa Huỳnh cổ cùng nhiều di tích kiến trúc Chăm Pa được UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới. Đây là một làng chài ở Quảng Ngãi thuộc duyên hải Nam Trung Bộ.
Nhằm quảng bá rộng rãi hơn về văn hoá làng cổ Chăm pa – Sa Huỳnh, Làng Gò Cỏ ngày nay đã trở thành Công viên di sản – Du lịch cộng đồng. Người dân nơi đây chào đón mọi người đến trải nghiệm văn hoá cũng như thư giãn giữa thiên nhiên.
Bài viết liên quan:
Vì sao người ta đến làng Gò Cỏ Sa Huỳnh?
Làng Gò Cỏ Sa Huỳnh đây quy tụ đầy đủ các giá trị của một công viên địa chất, thu nhỏ ở quy mô của một ngôi làng. Ngôi làng vì vậy hiện nay đã trở thành Công viên di sản làng. Bắt đầu hành trình khám phá Công viên di sản làng Gò Cỏ ngay sau đây.
Làng Gò Cỏ Sa Huỳnh toạ lạc giữa cái nôi của không gian văn hóa Sa Huỳnh cách đây 3000 năm. Ngôi làng chứng kiến dòng lịch sử từ văn hoá Sa Huỳnh đến trải qua các triều đại Chăm Pa rồi Đại Việt. Nhiều di tích được tìm thấy tại làng mang lại giá trị di sản, địa chất, văn hóa.
Bên cạnh văn hóa và cảnh quan, con người là một yếu tố tạo nên vẻ đẹp của làng Gò Cỏ Sa Huỳnh. Người dân đoàn kết với nhau phát triển làng, họ ứng xử văn minh với thiên nhiên và cùng nhau gìn giữ nét hoang sơ bình yên hiếm có giữa thời đại này cho làng Gò Cỏ Sa Huỳnh.
Do vậy, du lịch cộng đồng tại làng Gò Cỏ Sa Huỳnh không chỉ đưa du khách đi khám phá các thắng cảnh. Họ còn được trải nghiệm thực tế văn hóa của người dân bản địa. Chính người dân là người thực hiện, xây dựng và phát triển những dịch vụ, sản phẩm này. Điều này tạo nên sự khác biệt cho du lịch cộng đồng tại làng Gò Cỏ.
Địa điểm và dịch vụ không thể bỏ qua tại làng Gò Cỏ
Tham qua bãi biển và các cảnh quan công trình bằng đá
Nằm ở vị trí trung tâm của di tích Quốc gia đặc biệt Văn hoá Sa Huỳnh, Gò Cỏ là miền đất của những nền văn hóa cổ. Gành đá hàng trăm triệu năm tuổi. Sự tiếp biến của ba nền văn hóa Sa Huỳnh (2000-3000 năm trước), người Chăm Pa (từ thế kỷ VII – thế kỷ XV) và sau đó là người Đại Việt cho đến ngày nay.
Tới Gò Cỏ, ngoài làng chài và biển cả, bạn có thể dễ dàng nhận thấy đá hiện diện khắp mọi nơi trong làng. Đá là chất liệu chính cho các công trình gắn với cuộc sống sinh hoạt của người dân như bờ rào, giếng cổ, bờ suối, đường đá cổ.
Giếng cổ
Con đường đá cổ Chăm
Gành đá
Hang, hầm đá trú ẩn, làng Hang Dơi (làng hoang, hay làng ma) hay nhà tranh vách đất cũng là những điểm tham quan thú vị. Những địa điểm tham quan ở làng Gò Cỏ Sa Huỳnh đều miễn phí và khá dễ đi. Bên cạnh đó là bản đồ làng cùng hướng dẫn đường tận tình của người dân địa phương nếu bạn có cần hỏi. Muốn nghe kể về lịch sử và văn hoá của từng địa điểm bạn có thể hỏi thăm chủ nhà bạn ở về các dịch vụ hỗ trợ nhé!
Đi “học” trường cộng đồng làng Gò Cỏ
Đi học là đùa thế thôi. Thực tế, chương trình Trường cộng đồng làng Gò Cỏ là một dịch vụ trải nghiệm cuộc sống bán nông-bán biển đã qua nhiều thế hệ ở làng Gò Cỏ Sa Huỳnh. Người tham gia có thể trải nghiệm rõ nhất những kĩ năng, hoạt động truyền thống gắn liền với sinh kế, văn hóa, lịch sử của người dân Gò Cỏ.
Đặc biệt, “giáo án” sẽ do chính người dân tự thảo luận xây dựng và cũng chính họ sẽ trực tiếp “đứng lớp” hướng dẫn du khách. Hiện tại, trường cộng đồng làng Gò Cỏ bao gồm các lớp học nấu ăn, đan lưới, làm nông dân và các trò chơi dân gian.
Chương trình thích hợp cho các bạn học sinh, sinh viên hay cả gia đình bởi đây là cơ hội để các em nhỏ có thể đến gần hơn các kỹ năng xa lạ ở chốn thành thị. Chi phí tham gia các lớp học của Trường cộng đồng làng Gò Cỏ dao động từ 25 đến 70 nghìn đồng/bạn.
Phương tiện di chuyển đến làng Gò Cỏ Sa Huỳnh
Đi Gò Cỏ dễ lắm, để ExoTrails chỉ cho bạn nè! Bạn có thể lựa chọn từ máy bay, xe khách, tàu hoả cho đến xe máy tuỳ thích.
Máy bay
Máy bay sẽ là lựa chọn tiết kiệm thời gian cho du khách từ hai đầu đất nước. Bạn có thể bay đến Chu Lai. Sân bay Chu Lai cách thành phố Quảng Ngãi khoảng 40km. Từ thành phố Quảng Ngãi, bạn có thể đi xe buýt số 2 tới Sa Huỳnh trong khoảng 1 giờ 30 phút với chi phí chỉ từ 7 đến 34 nghìn đồng.
Ngoài ra, nếu bạn muốn sẵn sàng cho chuyến đi dài hơn qua nhiều điểm thăm thú khác, hãy chọn hạ cánh ở sân bay Phù Cát, Bình Định. Sau đó, bạn có thể di chuyển dễ dàng đến làng bằng xe khách hoặc thuê ô tô.
Xe khách
Xe khách cũng là một phương tiện khá thuận tiện để tới Gò Cỏ. Có rất nhiều hãng xe đến Quảng Ngãi, trong đó Chín Nghĩa là hãng xe phổ biến và lớn nhất ở địa phương. Giá vé chỉ dao động khoảng 400,000 – 550,000 VNĐ/1 người. Du khách thường sẽ lên xe từ chiều hôm trước và chỉ ngủ một đêm là sáng hôm sau đặt chân tới làng Gò Cỏ Sa Huỳnh.
Tàu hoả
Nếu bạn chọn tàu hoả, nhà ga Đức Phổ hoặc ga Quảng Ngãi sẽ là điểm đến. Sau đó, lên xe buýt số 2 về ngã ba Cây Xoài (TDP Long Thạnh I) trên đường quốc lộ rồi bắt xe ôm vào trong làng chỉ mất 5 phút.
Đoàn du khách đi xe ô tô từ 7-35 chỗ có thể chạy thẳng từ cung đường mới ven đầm An Khê vào trong làng và đậu xe tại điểm dừng chân đầu làng. Còn nếu bạn đi bộ từ ngoài ngã ba vào có thể đi thẳng tới điểm trường mầm non phường Phổ Thạnh. Tiếp đó, hãy rẽ vào theo hướng mũi tên chỉ làng Gò Cỏ hoặc hỏi người dân hướng dẫn tới làng Gò Cỏ. Quãng đường đi bộ từ ngoài vào sẽ mất khoảng 15 phút.
Xe máy
Đối với những ai yêu thích phượt đường dài thì đến làng Gò Cỏ Sa Huỳnh cũng là một trải nghiệm thú vị. Tuy nhiên, với diện tích nhỏ và cũng để giữ một không gian yên tĩnh, không khói bụi cho làng, Gò Cỏ sẽ thích hợp đối với hình thức đi bộ tham quan trong làng. Do đó, bạn chỉ nên dừng đỗ xe tại điểm giữ xe đầu làng.
Hỏi đường hoặc Định vị
Công viên di sản làng Gò Cỏ trong cách gọi lâu đời ở địa phương và các vùng lân cận là Sa Huỳnh. Khi đến Quảng Ngãi và hỏi thăm đường đi Gò Cỏ, đề cập đến Sa Huỳnh sẽ giúp người dân địa phương sẽ dễ hình dung để chỉ đường cho bạn hơn.
Mặc dù người dân nơi đây rất thân thiện thì cũng khó tránh khỏi sở thích cá nhân của bạn là tự mình khám phá. Khi ấy có lẽ ExoTrails sẽ giúp bạn được nhiều đó. Mở ứng dụng lên và tìm ‘làng Gò Cỏ’ để được chỉ đường đến đây nhé.
Thời điểm thích hợp để du lịch làng Gò Cỏ
Khí hậu ở làng Gò Cỏ Sa Huỳnh chia làm hai mùa rõ rệt do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc và Tây Nam.
Mùa hè bắt đầu từ khoảng tháng 4 đến đầu tháng 9. Mùa này hầu như khô ráo, biển êm, trong xanh, nắng đẹp. Đây cũng là thời điểm thích hợp nhất để du lịch Gò Cỏ. Vào đỉnh điểm của mùa nắng khoảng tháng 6 & 7, thời tiết trưa và chiều nắng mạnh, do đó du khách đến làng cần mang theo áo khoác che nắng, mũ, bình nước và kem chống nắng.
Mùa đông kéo dài khoảng từ tháng 10 đến tháng 2. Mùa này có thể có những cơn bão lớn kèm theo cái lạnh, biển động. Tuy nhiên do vị trí nằm trên gò cao, hình thái khu vực giống như một lòng chảo được che chắn bởi đồi núi xung quanh, nên Gò Cỏ cũng không bị ảnh hưởng nhiều bởi bão lũ. Tháng 3 đã không còn những cơn mưa, thời tiết dễ chịu, mát mẻ nhưng biển vẫn động, chưa thích hợp để tắm biển.
Lưu ý:
- Biển tháng 4&5 vẫn còn lạnh, nhưng trời đã nắng ráo, do đó bạn có thể cân nhắc việc đến tắm biển.
- Mùa hè là mùa đẹp nhất, bạn có thể đón bình minh từ 5h20 và ngắm hoàng hôn đẹp nhất lúc 6h chiều.
- Bạn nên dành ít nhất 2 ngày để có thể check-in hết các điểm tham quan trong khu vực làng.
- Nếu có nhiều thời gian hơn, hãy dành 4-5 ngày để cảm nhận rõ nhất cuộc sống sinh hoạt thường ngày cùng người dân địa phương.
Ăn gì ở đâu khi đến làng Gò Cỏ?
Làng Gò Cỏ Sa Huỳnh còn cực kì đáng yêu và rất đáng ghé thăm khi chi phí ăn ở cực rẻ. Homestay chỉ từ 80 nghìn/ngày, những bữa ăn sáng chỉ từ 25 nghìn.
Loại hình Homestay chỉ có ở Gò Cỏ
Trong khu vực Công viên di sản làng Gò Cỏ, chỉ có hình thức lưu trú tại homestay nhà dân. Ngoài ra, bạn có thể chọn lưu trú tại các khách sạn, nhà nghỉ tại Sa Huỳnh, cách Gò Cỏ khoảng từ 15-20 phút đi xe máy dọc theo quốc lộ về phía Nam.
Homestay ở đây cũng thuần như định nghĩa khi bạn thực sự ở và sinh hoạt cùng người dân làng chài. Các cô bác ở làng cực đáng yêu, thân thiện cởi mở và giúp đỡ khách đến siêu nhiệt tình. Nhiều bạn đi về còn bảo rằng “Đến du lịch mà tưởng đâu mình là người con xa nhà vừa về”. Đừng ngại cùng các cô chú chủ nhà nấu một bữa ăn hay phụ giúp họ trong những hoạt động sinh hoạt thường ngày. Họ sẽ kể cho bạn nghe muôn vàn những câu chuyện thú vị trên mảnh đất mà bao đời ông cha họ đã sinh sống.
Du lịch làng Gò Cỏ Sa Huỳnh cho bạn đến hơn 20 lựa chọn về homestay. Tên gọi ấn tượng của từng nhà sẽ thôi thúc bạn phải tìm câu trả lời từ gia chủ. Kiến trúc và cách bố trí trong gian nhà cũng như những đồ đạc sinh hoạt hầu hết đều được giữ nguyên nét giản dị, mộc mạc, truyền thống. Bạn có thể cảm nhận văn hóa của một nếp nhà ở Gò Cỏ qua nhiều thế hệ.
Ngoài các homestay nhà cấp 4, các hộ dân ở Gò Cỏ đã xây dựng được các homestay nhà tranh vách đất. Chi phí lưu trú tại homestay:
- 80,000đ/người đối với nhà cấp 4
- 300,000đ/căn/2 người đối với nhà tranh vách đất
Lưu ý: Hầu hết các homestay đều không có điều hòa và chỉ sử dụng quạt. Bạn cần tự chuẩn bị đồ dùng cá nhân khi lưu trú tại homestay.
Ẩm thực phong phú ngoài tưởng tượng
Hiện tại, các homestay và nhà hàng cộng đồng đều cung cấp dịch vụ ăn uống. Nguyên liệu phần lớn lấy từ các sản vật địa phương như các loại củ hay từ thiên nhiên của biển và rừng Gò Cỏ. Có thể chia ẩm thực của làng thành 4 nhóm chính: Lưỡi long, hải sản, các loại củ, rau rừng.
Lưỡi long là loài cây phát triển tự nhiên ở Gò Cỏ cũng như khu vực tỉnh lân cận. Ngoài làm hàng rào quanh nhà, người dân còn chế biến những món dân dã như canh lưỡi long cá thửng, canh lưỡi long nấu tôm. Còn có mứt lưỡi long và gỏi lưỡi long là các món ăn mới được người dân sáng tạo gần đây.
Hải sản ở biển Gò Cỏ phong phú và đa dạng bốn mùa. Người dân Gò Cỏ cũng khéo tạo ra những món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Nhất định bạn phải thử chả nhum, chả trứng hàu sữa, cá cơm muồm, mực lá, canh lưỡi long, canh hàu lá giang, canh rong mứt, gỏi da cá, hến đầm An Khê xào,…
Các loại củ thích hợp phát triển trong kiểu đất pha cát đặc trưng ở đây. Đến đây đừng quên thử một số món làm từ củ như: cơm ghé củ lang khô, bánh ít củ mì, củ lang trộn dừa khô,… Bột nghệ, bột mình tinh, rong biển, mứt lưỡi long cũng là các món quà phù hợp để mua về cho gia đình, bạn bè.
Rau rừng là nguyên liệu để chế biến một số món ăn đặc trưng của Gò Cỏ. Thảm thực vật tại các đồi núi xung quanh Gò Cỏ làm phong phú thêm chất xơ trong các bữa ăn. Hãy thử rau lủi luộc, rau sâm luộc, rau nghệ luộc, gà kho lá sống nhông, canh chua lá giang, rau chua lẻ trộn da cá …
Ngoài ra, bạn cũng nên thử một số món tráng miệng đặc sản miền trung, như: chè sương sâm, chè nha đam, chè trôi nước, bánh ít mì, nước dứa rừng, nước rong biển,…
Liên hệ đặt dịch vụ và homestay
Để tham khảo các dịch vụ, bảng giá tại homestay hay book phòng, hãy liên hệ trực tiếp đến Hợp tác xã Du lịch Cộng đồng làng Gò Cỏ. Nếu bạn đến trực tiếp làng, bạn có thể tham khảo bảng giá dịch vụ được niêm yết tại mỗi homestay.
- Định vị trên ứng dụng ExoTrails tại đây
- Địa chỉ: TDP Long Thạnh 2, Phổ Thạnh, Đức Phổ, Quảng Ngãi
- Website: https://langgoco.com/
- Facebook: facebook.com/langgoco.htx
Review làng Gò Cỏ của Nguyễn Tuyết Nhung
Đến làng Gò Cỏ, mình được trải nghiệm văn hoá từ a tới ă. Từ khi bình minh vừa lên thì theo cô bác ra biển gỡ cá, tối thì cùng mọi người rôm rả sinh hoạt chung ở sân. Trẻ con thì chơi riêng 1 góc, cô bác thì chong đèn vá lưới cá để sáng lại đi lưới. Mình nhớ mãi cảm giác đi theo cô bác trải nghiệm làm muối ở gành đá.
Đây là thiên đường chữa lành cho ai muốn du lịch kiểu trải nghiệm đời sống văn hoá. Cũng có thể là nơi đổi gió bình yên khi burn out hay overload trong công việc hay cuộc sống. Một nơi bình yên dịu dàng để bạn dành 1 khoảng nghỉ lắng mình lại.
Chiều bình yên ở Gò Cỏ
Bài viết được ExoTrails tổng hợp từ trang chủ của Hợp tác xã Du lịch Cộng đồng làng Gò Cỏ và cộng đồng Chuyện của những cung đường. Chúc các bạn có một chuyến đi tuyệt vời đến làng Gò Cỏ Sa Huỳnh trong năm 2025 nhé!
Theo dõi
Đăng nhập
0 Comments
Cũ nhất